Door de sensitisatie van het alarmsysteem kan het brein tot de conclusie komen dat er zich meer delen van je lichaam in een staat van gevaar bevinden. Het brein gaat ervoor zorgen dat je op meer plaatsen in je lichaam pijn krijgt. Het begint bijvoorbeeld in de arm, vervolgens in de heup, en uiteindelijk in de benen en voeten. Dit fenomeen is bekend bij mensen met diagnoses zoals fibromyalgie, wijdverspreide pijn, of het gegeneraliseerd pijnsyndroom.

Het brein blijft deze alarmtoestand handhaven totdat het een signaal krijgt dat er geen gevaar meer dreigt. 

In de loop van de tijd neemt de pijn toe. Het alarmsysteem in je centrale zenuwstelsel geeft daarmee het sein dat je er wat aan moet gaan doen. Het wil je aansporen om de situatie die de pijn veroorzaakt aan te pakken. Als je daar geen gehoor aan geeft, doet het brein er nog een schepje bovenop.

De pijnklachten zijn aan beide zijden van het lichaam aanwezig. Meestal is de pijn aan één zijde heviger. Dit is een duidelijk kenmerk van centrale sensitisatie. Pijn veroorzaakt door een blessure zit namelijk meestal aan één kant van het lichaam. 

Daarnaast kunnen pijnklachten die een asymmetrisch karakter hebben (dus aan slechts één zijde van het lichaam voorkomen) en langer dan 3 maanden aanhouden, eveneens in verband worden gebracht met centrale sensitisatie. Hoe meer bijbehorende symptomen je herkent, des te sterker wijst dit op de sensitisatie. 

Het brein ontwikkelt langzaam een verhoogde gevoeligheid voor de normale signalen afkomstig uit het lichaam,. Deze worden sneller als bedreigend beschouwd. Dit vormt vaak de reden dat je minder gaat bewegen. Je hoopt dat het alarmsysteem daardoor niet zal reageren en dus geen pijn zal veroorzaken.

De pijn kan variëren in intensiteit en plaats. Je zult opmerken dat de pijn soms onverklaarbaar kan toenemen of afnemen, zelfs zonder een duidelijke verandering in je activiteiten of omgeving. Bovendien kan de intensiteit, plaats en aard van de pijn van dag tot dag verschillen. Dat maakt het moeilijk  om te voorspellen hoe je pijn zult gaan ervaren.

Dit houdt verband met een verhoogde gevoeligheid voor tastprikkels Prikkels die normaal gesproken niet pijnlijk zijn, worden als onaangenaam en pijnlijk ervaren. Denk hierbij aan een schouderklopje of zachte streling.

Een toegenomen gevoeligheid voor temperatuurwisselingen kan leiden tot een versterkte reactie, waarbij zowel warmte als kou als onaangenaam worden ervaren. Dit kan resulteren in ongemak, pijn of zelfs een branderig gevoel bij blootstelling aan temperaturen die doorgaans niet als onplezierig worden beschouwd. Voor sommige mensen kan dit leiden tot een overdreven reactie op warmte of kou, wat hun dagelijkse activiteiten en levenskwaliteit kan beïnvloeden. Zoals bij andere symptomen van centrale sensitisatie, kan de mate van gevoeligheid voor temperatuurveranderingen variëren van persoon tot persoon.