Trauma en emotionele blokkades verwerken zonder praten of herbelevingen
Wat is brainspotting?
Brainspotting is een snelle, effectieve methode voor de behandeling van trauma en diepgewortelde emotionele blokkades. Je hoeft daarbij niet te praten, geen specifieke gebeurtenis te activeren of te herbeleven. Brainspotting is ontwikkeld vanuit EMDR [Eye Movement Desensitization & Reprocessing]. Mensen die ook ervaring hebben met EMDR geven vaak aan dat brainspotting diepgaander werkt en een grotere uitwerking heeft.
Waar we naar kijken, geeft belangrijke informatie prijs over wat er in ons brein afspeelt. Door het lokaliseren van de brainspot, kan het brein op eigen kracht trauma en diepgewortelde blokkades verwerken. Er vindt een diep bereik plaats in de (on)bewuste gebieden van de hersenen. Met brainspotting worden die gebieden in de hersenen bereikt, die zich onttrekken aan het cognitieve en verbale bewustzijn. Het zijn de hersengebieden die we met praten en gesprekstherapie niet of nauwelijks kunnen bereiken.
Brainspotting is een laagdrempelige methode voor de verwerking van angstaandoeningen, stressgerelateerde klachten, lichamelijke klachten, hechtingsproblematiek, HSP e.d. Maar ook voor alle andere blokkades die ons functioneren en presteren negatief beïnvloeden. Je hoeft niet precies te weten waar iets vandaan komt. Je kunt werken vanuit de gevoelens waar je nu last van hebt. Het is geschikt voor mensen die liever niet over een pijnlijke situatie willen praten of dit moeilijk vinden.
Trauma en het limbisch systeem [emotionele brein]
Trauma's kunnen leiden tot verandering in de hersenen. Als we schokkende gebeurtenissen meemaken of ons bedreigd voelen, geven we instinctief signalen af aan anderen om ons te helpen. Maar als niemand je helpt of gevaar blijft dreigen, dan worden oude hersengebieden actief nl. het limbisch systeem [het zgn. zoogdieren- en het reptielenbrein]. Het limbisch systeem blokkeert dan het talige deel van het brein en ons overlevingsmechanisme komt in actie. We gaan over op primitievere manieren van overleven: vechten, vluchten of verstijven. Stresshormonen zijn de motor van die reacties.
Bij getraumatiseerde mensen is de stressreactie chronisch geworden. Daardoor raakt het alarmsysteem in de hersenen verkeerd afgesteld. Het verbale deel van de hersenen is dan als het ware afgeknepen. Het limbisch systeem uit dat in [lichamelijke] reacties zoals bijvoorbeeld hevige buikpijn, misselijkheid, angst, somberheid, vermoeidheid, paniekaanvallen, chronische pijn e.d. Het gaat vaak onbewust en je hebt er geen controle over.
Brainspotting bereikt het limbisch systeem, het deel van het brein waar de angst en onveiligheid zich heeft vastgezet. Lees
hier
meer over trauma's en emotionele blokkades.
De inprenting van angst en onveiligheid verdwijnt niet door praten omdat deze zich heeft vastgezet in de niet-talige delen van ons brein en zich uit via het lichaam"
Prof. dr. Bessel van der Kolk, psychiater en traumaspecialist
Wat doet brainspotting?
Ons brein bestaat uit netwerken die vol met informatie zitten. Bij al die netwerken en alle gebeurtenissen in ons leven, horen oogposities. Als er wat gebeurt in ons leven, is het eerste wat we doen 'kijken'. Bij brainspotting gaan we op zoek naar een oogpositie, de zogenaamde brainspot, die de netwerken die aanstaan representeert.
Een brainspot is niet één puntje. Er worden een aantal netwerken geactiveerd, die verband houden met het onderwerp dat tijdens de sessie wordt ingebracht.
De netwerken waar de specifieke informatie ligt opgeslagen worden opgezocht. Dat doen we door te vragen waar je dit in je lichaam voelt. Hierbij zoeken we naar de meest passende oogpositie, waardoor er focus ontstaat. Het lichaam is zich extra bewust van het specifieke gebied van netwerken dat aanstaat, waardoor het gaat opruimen en er verwerking plaatsvindt.
Verloop van een brainspotsessie
We starten met de keuze van het onderwerp waaraan je wilt werken. Het kan gaan om een specifieke gebeurtenis, een duidelijke herinnering of gevoelens waar je nu last van hebt. Maar het kan ook gaan om minder duidelijke dingen zoals spanning in je lichaam of een gevoel dat er iets is, maar je hebt er geen duidelijke omschrijving voor. Een belemmerende overtuiging kan ook een thema zijn.
Vooraf krijg je een koptelefoon op met muziek. Daarbij wisselt het zachte geluid tussen de linker- en rechterkant van het hoofd in een stabiel, ritmisch patroon. Dit ondersteunt de sessie.
Het gevoel dat je in je lichaam ervaart als je aan je onderwerp denkt, wordt vervolgens gemeten op een schaal van 0 tot 10. Dat kan ook een gevoel zijn van leegte, vermoeidheid of bijvoorbeeld constante pijn. Met behulp van een pointer wordt de brainspot gekozen. Er zijn verschillende methodieken van brainspotting. We vinden altijd een brainspot.
Het verloop van een sessie is iedere keer weer anders. In de sessie wordt niets gestuurd. We gaan af op de natuurlijke verwerkingscapaciteit van je brein. De ervaringen tijdens een sessie kunnen iedere keer verschillen. Soms uit zich dat in bijvoorbeeld: hoesten, schokken van je lichaam, tranen, 'wee' gevoel in de maag, lachen enz. Dit gaat in golfbewegingen. Het neemt toe en weer af. Soms merk je ogenschijnlijk weinig bijzonders: milde spanning, diepe ontspanning, gedachten of piekeren. Ook kan het zijn dat je beelden voorbij ziet komen, kleuren, figuren of bijvoorbeeld bloemen ziet.
In de meeste gevallen is er na een eerste sessie al een vermindering van spanning te ervaren en het begin van een voelbare verwerking.
"Where we look affects how we feel"
David Grand PhD
Het ontstaan van brainspotting
Brainspotting is bij toeval ontdekt door David Grand, PhD. Tijdens een EMDR-sessie met een Olympische kunstschaatsster werkte hij met haar aan een blokkade bij een schaatssprong. Toen zij haar blik vasthield bij een specifieke oogpositie, liet hij haar langere tijd focussen op dit punt. De schaatsster ervaarde vervolgens golfbewegingen in haar lichaam en zag beelden met vergeten herinneringen en pijnlijke gebeurtenissen voorbijkomen. Maar ook eerdere traumatische ervaringen die al met EMDR en andere therapieën zouden zijn verwerkt, kwamen voorbij. Deze kwamen opnieuw boven en werden op een dieper niveau verwerkt. Het voelde voor haar alsof ze iets had opgelost. De dag erna bleek haar blokkade te zijn verdwenen en kon ze zonder problemen de sprong maken. Deze ervaring was voor David Grand de aanleiding om Brainspotting verder te ontwikkelen.
